Plan Strategiczny Wspierania Szkolnego Nauczania Esperanta

La Międzynarodowa Grupa Robocza dla Wspierania Szkolnego Nauczania Esperanta (A.L.I.E.)^[*] powstała w maju 2006 r. w celu wspierania szkolnego nauczania Esperanta najpierw w Europie, a następnie – w miarę zdobywanych doświadczeń – także na całym świecie. W tym celu nauczyciele i uczący się Esperanta współpracują z innymi specjalistami. Wszyscy członkowie naszej Grupy Roboczej są równoprawni, wszyscy oni są wolontariuszami pracującymi w miarę swoich sił, talentów i zdolności. Nasza Grupa Robocza nie posiada kierownictwa, ani składek członkowskich, ani etatowych pracowników. Dla wypełniania specjalnych zadań tworzą się oddzielne podgrupy współzarządzane przez specjalistów..

Wszyscy współpracujący partnerzy mają prawo modyfikować Plan Strategiczny w takim wymiarze, w jakim zakresie modyfikację postulują przepisy prawne, możliwości i warunki danego kraju.

Strategiczne cele pierwszego stopnia naszej działalności są następujace:

1. Powinniśmy zmierzać do tego, aby przynajmniej w dwóch trzecich krajów Unii Europejskiej i pozostałych krajów europejskich było co najmniej 1–5 szkół podstawowych, gdzie uczy się Esperanta jako pierwszego nauczanego pomostowego języka obcego rozwijającego zdolności w przedmiocie językowym.

2. Powinniśmy zmierzać do tego, aby przynajmniej w dwóch trzecich krajów Unii Europejskiej i pozostałych krajów europejskich było co najmniej 1-5 szkół średnich i/lub hufców harcerskich / pionierskich i innych organizacji młodzieżowych, w których Esperanto jest stosowane jako relatywnie łatwo przyswajalne narzędzie międzykulturowego i wielojęzykowego dialogu.

3. Powinniśmy zmierzać do tego, aby przynajmniej w jednej trzeciej krajów Unii Europejskiej i pozostałych krajów europejskich było co najmniej po 1 uniwersytecie lub szkole wyższej, gdzie ma miejsce nauczanie Esperanta.

4. Powinniśmy zmierzać to tego, aby przynajmniej w jednej czwartej krajów Unii Europejskiej i pozostałych krajów europejskich byłi co najmniej po 1 uniwersytecie lub szkole wyższej, gdzie ma miejsce trening nauczycieli Esperanta.

5. Powinniśmy zmierzać do tego, aby wymienione szkoły podstawowe, szkoły średnie, hufce harcerskie / pionierskie i inne organizacje młodzieżowe, szkoły wyższe i uniwersytety aktywnie, kreatywnie pomiędzy sobą współpracowały.

Tylko po wypełnieniu wyżej wymienionych celów można rozpocząć drugi etap naszej działalności.

Dla realizacji naszego Planu Strategicznego następujace warunki są niezbędne:

1. Szkoły podstawowe, i średnie, hufce harcerskie / pionierskie, inne organizacje młodzieżowe, szkoły wyższe i uniwersytety, które gotowe są zająć się Esperantem.
2. Profesjonalni nauczyciele języków trenujący także w nauczaniu Esperanta.
3. Zmotywowani uczniowie.
4. Środki finansowe.
5. Poparcie polityczne.
6. Chęć do międzynarodowej współpracy.
7. Podręczniki szkolne i inne pomoce edukacyjne umożliwiające ich międzynarodowe zastosowanie.

Nasze propozycje realizacji wyżej wymienionych warunków:

1. — W pierwszych dwóch - trzech latach nauki w szkołach podstawowych nie proponujemy nauki języków obcych. Ten okres jest niezbędny dla przyswojenia podstawowych zdolności obejmujących język ojczysty (w tym rozmawianie, czytanie, pisanie i liczenie). W następnych dwóch - trzech latach nauki proponujemy włączenie specjalnego przedmiotu nauczania językowego dla optymalnego przygotowania uczniów do przyszłego przyswajania innych języków. Dla celów rozwijania tych uzdolnień uwzględniamy stosowną naukę międzynarodowego języka pomostowego: Esperanto, gdzie będzie możliwe uświadomienie uczniom uniwersalnych elementów językowych i struktury (języka ojczystego i innych języków) dające okazję do pomyślnego osiągnięcia podstawowych umiejętności językowych w pierwszym nauczanym języku obcym.
   
   — Później, około 12 i 14 roku życia proponujemy rozpocząć naukę najpierw od swobodnie wybranego języka narodowego: jeden "ulubiony język" i jeden "międzynarodowy język rozszerzający" - odpowiednio do Raportu Maaloufa przygotowanego dla Unii Europejskiej. Dzięki walorowi rozwijania umiejętności przez Esperanto szkoły podczas nauczania tych trzech języków aż do egzaminu maturalnego mogłyby zaoszczędzić w przybliżeniu okres do roku pracy. W czasie egzaminów maturalnych każdy młody człowiek będzie mógł w ten sposób zrozumieć – oprócz swojego ojczystego języka – co najmniej na średnim poziomie trzy języki obce. Urzeczywistnienie się tej propozycji w dużej mierze wspomogłoby utrwalanie poszczególnych języków języków narodowych. Zaoszczędzone pieniądze i czas byłyby użytkowane dla rozwijania innych potrzebnych umiejętności.
   
   — W szkołach średnich oraz u harcerzy / pionierów i w innych organizacjach młodzieżowych proponujemy nauczanie Esperanta jako relatywnie łatwego i szybko przyswajalnego sposobu na dialog międzykulturowy. Niech tworzą one wzajemne partnerskie powiązania z innymi europejskimi szkołami i organizacjami oraz po jednym pozaeuropejskim. Taka współpraca sprawi już od początku, że stopniowo nasza szkolna działalność ogarnie wszystkie kraje poza europejskie na całym świecie. Współpraca będzie opierała się na wymianie informacji o dziedzictwach językowych, kulturowych, geograficznych i historycznych poszczególnych krajów. Młodzież – używając i tradycyjnej poczty i najnowocześniejszych narzędzi technologii informacyjnych – będzie zdobywać zagranicznych przyjaciół i nabierać doświadczenia w językowym równouprawnieniu, zrozumie, będzie respektowała i zaakceptuje językową i kulturową różnorodność. Będzie ona mogła współpracować w przygotowywaniu wspólnych ekspozycji, punktów internetowych, konkursów, wideokonferencji, współpracy pomiędzy bliźniaczymi miastami i międzynarodowych spotkań. Uwzględniamy szczególnie ważne spotkania młodzieży z różnojęzycznych obcych krajów. .
   
   — Na uniwersytetach i w szkołach wyższych rekomendujemy nauczanie Esperanta jako języka stymulującego przyswojenie klasycznego łacińsko-greckiego słowotwórstwa i do rozwijania skuteczniejszego używania innych języków.

2. Trenowanie nauczycieli Esperanta jest niezbędnym warunkiem. Powinniśmy wspierać te uniwersytety i szkoły wyższe, które obecnie kształcą przyszłych nauczycieli esperanckich. Powinniśmy zachęcać mlodych studentów lingwistyki, ponadto bezrobotnych i pozbawionych pensji nauczycieli języków obcych, aby przyjęli Esperanto jako nową specjalizację. Wszyscy oni bardzo łatwo i szybko przyswoją Esperanto aż do poziomu niezbędnego do jego nauczania. Powinniśmy akcentować walory międzynarodowych dyplomów uzyskiwanych za umiejętności nauczania.

3. Chętnym do nauki — według możliwości — zawsze argumentujmy praktyczne zalety Esperanta — międzynarodowego słowotwórstwa, fonetycznego sposobu zapisu, relatywnie łatwej gramatyki, oszczędności czasu i pieniędzy, ułatwienia nauki innych języków, jego wzrastającej obecności w internecie i Vikipedii, językowego równouprawnienia itp.

4. Aby uzyskać bazę finansową powinniśmy uczestniczyć w europejskich i państwowych konkursach. Powinniśmy organizować dalsze doskonalenie pod tym względem członków naszej Grupy Roboczej. Powinniśmy przyswajać sobie technikę petycji o subwencje. Także darowizny osób prywatnych (na przykład w formie pomocy szkolnych, wspierania podróży studenckich, itp.), mogą być bardzo znaczące. Stopniowo należy ujawniać się w szkolnym nauczaniu Esperanta także w przedsiębiorstwach prywatnych, szkołach prywatnych, a tym samym w prywatnym kapitale.

5. Ważnym elementem naszej działalności powinno być zdobywanie politycznego poparcia. Powinniśmy troszczyć się o możliwie jak najlepsze kontakty z politykami. Politycy, dziennikarze i inne osoby kluczowe z różnych stowarzyszeń wesprą nas tylko wtedy, jeśli będziemy mogli zademonstrować konkretne rezultaty. Nigdy nie zapominajmy o "pozytywnym sprzężeniu zwrotnym". Im więcej szkół będzie nauczać Esperanta, tym więcej szkół będzie je chciało naśladować i tym więcej polityków będzie deklarowało swoje pozytywne stanowiska. Powinniśmy zapraszać polityków na nasze imprezy i regularnie informować ich i naszych osiągnięciach.

6. Najważniejszym elementem naszej działalności powinna być współpraca międzynarodowa. Z pomocą Esperanta instytucje kształcące i przedsiębiorstwa mogą się porozumiewać i współpracować. Powinniśmy systematycznie i skutecznie demonstrować korzyści wynikające z komunikowania się w języku Esperanto pomiędzy współpracującymi szkołami podstawowymi, organizacjami młodzieżowymi, szkołami wyższymi i uniwersytetami.

7. Istnieją już podręczniki i pomoce szkolne przystosowane w sposób międzynarodowy. Spośród nich komisja I.L.E.I. złożona z doświadczonych nauczycieli powinna wybrać odpowiednie, rekomendowane pomoce do nauczania.

Budapeszt, 30 czerwca 2008 r.

Strategiczny plan roboczy zestawił – na bazie idei i propozycji członków Międzynarodowej Grupy Roboczej dla Wspierania Szkolnego Nauczania Esperanta (A.L.I.E.) ^[*] oraz na podstawie swoich 40-letnich doświadczeń w ramach działalności dla Esperanta – dr. Lajos Molnár i dr. Julianna Farkas. Wyrażamy nasze szczere podziękowanie wszystkim drogim rewidentom: dr. Endre Dudich, pan Leo De Cooman, dr.Renato Corsetti, dr. Katalin Kováts, pan Géza Kurucz, pan István Mészáros, pan József Németh, pan Radojica Petrović, dr. Sean Óriain, pan Mihai Trifoi

 
Proponowane strony internetowe:
http://www.edukado.net
http://www.esperanto.net
http://www.lernu.net
http://egalite.fw.hu
http://www.mondeto.com

Osobą kontaktową Międzynarodowej Grupy Roboczej dla Wspierania Szkolnego Nauczania Esperanta jest:
D-ro Lajos Molnár ludoviko@t-online.hu
Nazwa listy dyskusyjnej: esperanto-en-lernejojn@googlegroups.com