"EN U, WAT VINDT U OVER DE TALEN IN EUROPA?"

vraagt Leonard Orban, Europees Commissaris, verantwoordelijk voor veeltaligheid.

Bedankt, geachte Heer Commissaris, dat U de Europeanen uitnodigt om hun mening kenbaar te maken. Het is een sympathiek teken van respect voor de eenvoudige burgers.

Het Europese taalprobleem wordt gekenmerkt door spanning tussen twee vereisten, die elkaar op het eerste gezicht tegenspreken: de vereiste efficiënt te communiceren en de vereiste de gelijkheid evenals ieders identiteit te respecteren. Het Engels gebruiken is niet demokratisch. Dat veroorzaakt bij de grote meerderheid van de Europeanen afasie. Ga na, hoe twee andertalige doorsnee personen van 30-40 jaar communiceren, die op school Engels geleerd hebben gedurende zes of zeven jaar, en wiens moedertaal geen Germaanse taal is. Het ziet er naar uit alsof ze een hersenbloeding gekregen hebben en dat hun taalcentrum daardoor beschadigd is, want ze vertonen al de syptomen van afasie: ze spreken met hortende zinnen, ze zoeken gedurig in hun hoofd naar het gewenste woord, ze moeten verschillende herhalingen horen om te begrijpen, ze slagen er niet in één of ander foneem uit te spreken, enz. Rekening houdend met de tijd en de mentale moeite, die ze zich getroost hebben voor het taalleren, is dat een resultaat om bij te wenen. De oorzaak daarvan ligt daar in, dat Engels niet geschikt is voor de eisen die de interculturele communicatie stelt. Dat wordt objectief bewezen door het feit dat een tienmaal kleinere investering een veel beter resultaat levert, als de communicatietaal wijzer, rationeler, uitgekozen wordt.

Het gebruik van het Engels is niet alleen ondemokratisch, maar de manier waarop het taalprobleem voorgesteld wordt aan de burgers is ook een verschrikkelijk gemis aan demokratie. De hoge verantwoordelijken, de massamedia, de intellectuele elite lenen zich tot een gigantische bedriegerij, waarschijnlijk eerder door eenvoudige onbewustheid dan vrijwillig, maar hoe dan ook met een te veroordelen ontkenning van de gevolgen. Bedrog wordt gemakkelijk aanvaard. Het is psychologisch gemakkelijker ons te laten bedriegen dan de waarheid onder ogen te nemen, en de verleiding te zien volgens wat onze verlangens ingeven, en niet volgens de feiten is nooit ver weg. Maar bedrog is bedrog, welke factoren er ook toe leiden. En mensen bedriegen is ondemokratisch.

De negen belangrijkste drogredenen zijn de volgende:

  1. Men maakt de niet-Engelstaligen wijs, dat het mogelijk is het Engels goed te beheersen. Bedrog. Die mogelijkheid bestaat maar voor een deel van de Germaanstalige bevolking, en voor wie vier of vijf jaar kan studeren aan een Engelstalige universiteit. Zelfs voor hen blijft de ongelijkheid tegenover geboren Engelstaligen verder bestaan.
  2. Men laat ons geloven, dat schools onderwijs leidt tot het beheersen van het Engels. De meerderheid van de jongeren beeldt zich in, dat ze aan het einde van de cursus Engels, effectief goed Engels zullen kennen. Bedrog. In een onderzoek gedaan in Hannover bij 3700 studenten met acht tot tien jaar Engels achter zich, werd aangetoond dat slechts 1% kon geklasseerd worden in de categorie "zeer goede kennis" en slechts 4% in de categorie "goede kennis". Het onderzoek wees ook uit, dat de meerderheid van de jongeren grote illusies koesterden over hun niveau: 34% schatten zichzelf "zeer goed" en 38% "goed" Zelfbedrog. Objectiviteit, vooral over zichzelf, is altijd moeilijk. Spijtig genoeg werkt dit zelfbedrog altijd tegen demokratie, want het versterkt ander bedrog.
  3. Men doet ons geloven, dat men, nadat men Engels geleerd heeft, overal ter wereld kan communiceren. Bedrog. Op het Europese vasteland is 90% van de bevolking niet in staat een eenvoudig staaltje van alledaags Engels te begrijpen. Probeert u maar u in het Engels verstaanbaar te maken bij iemand, die u op straat tegenkomt in Polen of Frankrijk. U zal vaststellen dat men u bedrogen heeft over die universaliteit van het Engels.
  4. Men maakt ons wijs, dat de overheersing van het Engels als enige wereldtaal defnitief is, dat het gaat over iets fataals, dat het dus absurd is voor te stellen iets aan het systeem te veranderen, ook al was het na een kortere of langere overgangsperiode. De geschiedenis leert ons dat zulke meningen meer kans hebben om verkeerd dan om juist te zijn. Niemand weet wat er morgen zal gebeuren. Een veronderstelling voorstellen als realiteit is bedriegen.
  5. Men bedriegt de mensen door te verbergen hoezeer de uitspraak van het Engels het tot een heel bijzondere taal maakt, moeilijker uit te spreken dan de meerderheid van de talen voor de meerderheid van de mensen. Men vermijdt te zeggen dat het grote aantal - 24 - klanken van de klinkers (heel veel talen hebben er maar vijf), en de aanwezigheid van een klank als /th/, die niet bestaat in de talen van 82% van de Europeanen, constante bronnen van misverstanden zijn en het risico verveelvoudigen dat men zich belachelijk maakt. De verschillen waarnemen tussen fourteen, fourty, thirteen, thirty, of tussen soaks, socks, sucks, sacks, sex, six. seeks enz. en ze reproduceren is onmogelijk voor de meerderheid van de aardbewoners.
  6. Het Engels vereist dubbel zoveel moeite dan een gemiddelde taal om zich de woordenschat in het hoofd te prenten, maar dat geeft men nooit toe. Bedrog. In bijna alle talen bestaat er een vormrelatie tussen woorden die concepten uitdrukken, die met elkaar verband houden, wat het onthouden vergemakkelijkt: men leidt maanlicht af uit maan, tandarts uit tand, ontwapening uit wapen. In het Engels moet men telkens twee verschillende woorden leren: moon / lunar, tooth / dentist, weapon / disarmament. Bovendien beheerst men het Engels niet als men de duizenden ontdubbelingen niet kent, zoals buy / purchase, read / peruse, freedom / liberty, threat / menace, enz. De grote meerderheid van de talen functioneren uitstekend zonder zulke volgepropte woordenlijst.
  7. Men laat onderverstaan, dat het Engels een normale taal is, even nauwkeurig als de andere. Bedrog. Het is duidelijk onnauwkeuriger, omdat er grammaticale tekens in ontbreken en omdat de betekenisvelden in het Engels vaak veel te breed zijn. Hier enkele voorbeelden:

    1. Develop an industry kan evengoed betekenen "een industrie oprichten", "een industrie scheppen, waar er nog geen bestaat" als "ontwikkelen, verruimen van een reeds bestaande industrie".
    2. Bush warned against attacking Iran kan zowel betekenen "Bush waarschuwde tegen het idee Iran aan te vallen" als "Bush (was) gewaarschuwd (door iemand anders) tegen het idee Iran aan te vallen".
    3. een tolk, die ik ken, begon Iraqis today have no power te vertalen als "Irakezen hebben vandaag geen (politieke) macht, hebben geen slagkracht", tot ze enkele minuten later, uit het vervolg van het gesprek begreep, dat ze had moeten zeggen "Vandaag is een dag zonder elektrische energie in Irak".
    4. English teacher kan evengoed gaan over een Engelsman die wiskunde onderwijst, als over een Hongaarse leraar Engels.

    Ik zou heel veel voorbeelden kunnen voorleggen, maar deze hier zullen waaarschijnlijk volstaan. Ik heb in relatief veel talen gewerkt, maar geen enkele van de mij bekende is zo dubbelzinnig als het Engels. Dat is heel hinderlijk op juridisch en wetenschappelijk gebied.
  8. Men zegt dat Esperanto een hobby is, een liefhebberij, een gefantaseerde utopie, die niet echt werkt. Bedrog. Als men het in de praktijk vergelijkt met andere middelen om internationaal te communiceren — Engels op hoog niveau, simultaan- of navertaling, gebaren en stotteren van een stuntelig beheerste taal, computervertaling, enz. — stelt men vast, dat het die allemaal ver overtreft, hoewel het zelfs geen cent doet investeren in taalcommunicatie en hoewel het heel veel minder inspanning vereist (op dezelfde leeftijd en met hetzelfde aantal weekuren, leveren zes maand Esperanto een communicatiemogelijkheid, die men nog niet bereikt heeft na zes jaar in een andere taal, Engels inbegrepen). De verhouding efficiëntie / kost is duidelijk voordeliger bij het aannemen van Esperanto dan voor de andere systemen (Zie daarover Claude Piron, "Communication linguistique: Étude comparative faite sur le terrain", Language Problems & Language Planning, vol. 26, 1, 23-50 of http://claudepiron.free.fr/articlesenneerlandais/taalkundige.htm in het Nederlands)
  9. Men maakt ons wijs dat het Engels de enige manier is om te reageren op de uitdaging, die de taaldiversiteit stelt, en dat de kosten, die het veroorzaakt verwaarloosbaar en niet te reduceren zijn. Bedrog. De kosten zouden aanmerkelijk verlagen, zowel in het onderwijs als in de internationale betrekkingen, indien het Esperanto de plaats zou innemen van het Engels. Grin, een economist, heeft berekend dat, als Europa Esperanto zou aannemen, dit elk jaar een besparing van 25 miljard euro zou betekenen. Men maakt ons ook wijs dat het quasi monopolie van het Engels in het taalonderwijs geen nadelen zou hebben. Bedrog. Zijn vervanging door Esperanto zou het mogelijk maken zich toe te leggen op andere talen in de honderden uren die zouden vrijkomen door de veel snellere assimilatie van Esperanto, wat een echte diversificatie van het taalonderwijs zou creëren. Scholen zouden zo de culturele diversiteit weerspiegelen, waar ze nu de jonge geesten hoofdzakelijk moeten onderwerpen aan één enkele manier van denken, feitelijk — maar nooit expliciet — voorgesteld als hoogstaander dan de andere, wegens ontbreken van echt concurrerende talen.

Samengevat, de taalorganisatie van Europa, en eigenlijk van de hele wereld, is gebaseerd op een indrukwekkend aantal drogredenen, die steeds maar herhaald worden van toespraak tot toespraak, van artikel tot artikel, ongeacht of de verspreiders van onwaarheden dit opzettelijk doen of — wat waarschijnlijker is — door eenvoudig te herhalen wat iedereen oppervlakkig zegt, zonder er over te waken de feiten te controleren en zonder te denken aan de gevolgen van dit verzuim.

Wat is u van plan te doen, heer Commissaris, wat is de Commissie van plan te doen om de waarheid in ere te herstellen? De keuze van het Engels als overheersend communicatiemiddel is nooit het onderwerp geweest van een demokratische beslissing, nooit heeft men het publiek eerlijk ingelicht over zijn nadelen voor de meerderheid en over de voordelen voor de Engelssprekende landen; nooit heeft men de burgers vrij laten kiezen. Een echt demokratische geest vereist dat de verantwoordelijken zich objectief informeren over de karakteristieken van de verschillende opties en daarover aan het publiek objectieve en eerlijke informatie geven, zijn aandacht vestigen op het bedrog, waaraan het eventueel blootgesteld wordt, en het vrij laten beslissen. Spreekt u dit standpunt tegen? Zo ja, waarop baseert u uw tegenspraak? Zo neen, wat is u van plan te doen?

Indien de Commissie verder de weg van de inertie volgt, zullen we weten, dat de demokratie niets te verwachten heeft van de Europese instellingen. Allerlei bedrog, zelfs met goede bedoelingen verspreid, kunnen alleen maar leiden tot een ondemokratische evolutie.

Claude Piron